Kem va dem, dem som søv her under gresset?

Forrige helg tok jeg bilder av en konfirmant og i den anledning var jeg ute på en aldri så liten befaring dagen før for å finne en passelig setting for bildetakingen. Jeg endte opp med å vandre litt rundt på kirkegården ved siden av Sandtorg kirke i Sørvik (ikke settingen som ble valgt til fotograferingen må sies...). 

Diktet Kjerkegård ved havet av den nordnorske dikteren Helge Stangnes dukket opp i tankene mine der jeg gikk og leste på gravsteiner og kors.

Det summerte fint opp tankene mine akkurat da.

Kjerkegård ved havet

Sola flyt som gull i disen
der vi styre inn mot land
og finn ly førr nattebrisen
ved ei lun og sørvendt strand.
Her gror skjørbuksurt i sanda
lenger opp enn floa når,
og fra støa finn eg stien
mot en gammel kjerkegård.

På ei stille midnattsvandring
i ei nordnorsk natt i juni
ser eg kors med navn og årstall

mellom reir med egg og dun i.
Her går livet mot førrnying
mellom gamle, glømte grave
i en kort og hektisk sommar
på en kjerkegård ved havet.

Hit kom dem som stormen sparte,
her ligg dem som gjekk og venta,
dem som fall førr tæringssotten,
dem som spanskesjuka henta.
På de gamle, morkne merkan
kan eg endå namnan lese,
og eg spør meg sjøl: Kem va dem,
de som søv her under greset?

Kem va du, Elfrida Angel,
som så kort ei liv fekk låne?
Fekk du dansa før du døe,
17 år og knapt en måne?
Eller du, Andreas Hansa,
e du av et folk eg kjenne?
- Og med handa mot et gravkors
høre eg en båt som lende:

Mannemål i sommarkvelden,
lyd av tunge åttringsåre,
folk som dreg en kjøl mot sanden,
løfte opp ei svartbredd båre.
Og i sus av nattebrisen
kan eg ane enkegråten
der et likfølge passere
etter stien ifrå båten.

E det ekko av en salme?
bibelord til trøst i nøa,
vigsla mold mot kistelokket,
steg som fjerne seg mot støa?
Synet kverv og tankan klarne
der eg våkne opp av transen,
mens en flokk med svarte skarva
segle inn i nattsolglansen.

På den gamle kjerkegården,
vendt mot ver og vinterstorma,
ligg historia begraven
om et folk som havet forma.
Her søng vinden sine salme
i en hardfør, arktisk flora
som slår rot og pine næring
av den magre skjellsandjorda.

Men der lys tiriltunge
bak herakleum og karve,
som ei helsing tel de unge
som en vedhard kyst fekk arve.
Og i nord, mot nattsolbrainnen,
mumle havet sine minna,
som en mollstemt orgelfuge
under bratte gråsteinstinda.

Helge Stangnes